FOB là gì trong xuất nhập khẩu? Sự khác nhau giữa FOB và CIF

Trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, FOB là một thuật ngữ được sử dụng rộng rãi. Việc hiểu rõ bản chất của nó sẽ giúp doanh nghiệp chọn được hình thức giao hàng thích hợp. Vậy FOB là gì? Giá FOB bao gồm những thành phần nào? Cùng 247Express tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé.

FOB LÀ GÌ TRONG XUẤT NHẬP KHẨU?

Trước tiên, để biết FOB là gì trong xuất nhập khẩu, chúng ta cần hiểu về thuật ngữ Incoterms - viết tắt của International Commerce Terms. Đây là bộ quy tắc thương mại Quốc tế quy định các điều kiện giao hàng. Theo đó, nó giúp xác định rõ trách nhiệm và quyền hạn của các bên tham gia hợp đồng ngoại thương. Do đó, bộ quy tắc này ra đời tạo nên một khuôn khổ tiêu chuẩn cho các giao dịch thương mại Quốc tế, giúp giảm thiểu hiểu lầm và tranh chấp giữa người mua và người bán.

FOB là gì trong xuất nhập khẩu?

FOB là gì trong xuất nhập khẩu?

Vậy FOB là gì? FOB (viết tắt của Free on Board) là một điều khoản giao hàng được quy định trong Incoterms. Khi áp dụng FOB, trách nhiệm và chi phí được phân chia rõ ràng giữa người bán và người mua. 

Trong đó, người bán chịu trách nhiệm vận chuyển hàng từ kho đến cảng xuất khẩu, xếp hàng lên tàu, đồng thời chi trả mọi chi phí vận chuyển, thủ tục xuất khẩu và thuế liên quan. Họ cũng chịu rủi ro cho đến khi hàng được xếp qua lan can tàu. Từ điểm này trở đi, trách nhiệm chuyển sang người mua. Người mua có nhiệm vụ đặt tàu vận chuyển, thanh toán cước phí vận chuyển, thực hiện thủ tục thông quan nhập khẩu, chi trả thuế nhập khẩu và các chi phí liên quan. 

Điểm chuyển giao trách nhiệm và rủi ro chính là lan can tàu tại cảng xuất khẩu. Nắm vững điều khoản FOB giúp doanh nghiệp phân định trách nhiệm rõ ràng, quản lý chi phí hiệu quả và đánh giá chính xác rủi ro trong các giao dịch Quốc tế của mình.

Ngoài ra, liên quan đến điều khoản FOB có một số thuật ngữ mà doanh nghiệp có thể quan tâm:

  • FOB Shipping Point (FOB điểm giao hàng): Điểm giao hàng chính là lan can tàu ở cảng xuất khẩu. Tại đây, người bán chuyển giao trách nhiệm và rủi ro cho người mua khi hàng hóa được xếp lên tàu.
  • FOB Destination (FOB điểm đến): Trách nhiệm và quyền sở hữu chỉ được chuyển cho người mua khi lô hàng đến địa điểm cụ thể đã được thỏa thuận trong hợp đồng. 

FOB Destination - FOB điểm đến

FOB Destination - FOB điểm đến

GIÁ FOB BAO GỒM NHỮNG THÀNH PHẦN NÀO?

Giá FOB là giá tại cửa khẩu của nước xuất khẩu (người bán), bao gồm chi phí hàng hóa, vận chuyển nội địa đến cảng và các khoản phí liên quan đến thủ tục xuất khẩu, thuế xuất khẩu (nếu có). Tuy nhiên, cần lưu ý rằng giá FOB không bao gồm chi phí vận chuyển hàng hóa bằng đường biển và phí bảo hiểm đường biển.

Giá FOB bao gồm chi phí hàng hóa và vận chuyển nội địa đến cảng

Giá FOB bao gồm chi phí hàng hóa và vận chuyển nội địa đến cảng

Để minh họa rõ hơn, chúng ta có tình huống sau: 

Doanh nghiệp của bạn đang tiến hành nhập khẩu hàng từ cảng Singapore về cảng Đà Nẵng. Theo điều khoản FOB, doanh nghiệp phải chịu hai trách nhiệm chính, đó là thanh toán chi phí vận chuyển từ Singapore đến Đà Nẵng và mua bảo hiểm cho lô hàng trong quá trình vận chuyển này.

Cách tính giá FOB (Free on Board) chi tiết như sau:

Giá FOB = Giá của hàng hóa thành phẩm + chi phí vận chuyển hàng đến cảng + chi phí đưa hàng lên tàu + chi phí làm thủ tục hải quan + chi phí xin giấy chứng nhận xuất xứ (nếu được yêu cầu) + chi phí kẹp trì + chi phí hun trùng và chi phí kiểm dịch.

Ngoài ra, khi soạn thảo hợp đồng thương mại, doanh nghiệp cần phải ghi rõ "FOB" kèm theo tên cụ thể của cảng xếp hàng. Ví dụ, "FOB Cat Lai, Vietnam" sẽ chỉ rõ điểm giao hàng và chuyển giao trách nhiệm giữa bên bán và bên mua.

TRÁCH NHIỆM CỦA NGƯỜI MUA VÀ NGƯỜI BÁN TRONG HỢP ĐỒNG FOB

Người mua có nghĩa vụ thanh toán toàn bộ chi phí hàng hóa cho người bán

Người mua có nghĩa vụ thanh toán toàn bộ chi phí hàng hóa cho người bán

Trong giao dịch thương mại Quốc tế sử dụng điều khoản FOB (Free On Board), trách nhiệm của người mua và người bán được quy định rõ ràng theo Incoterms 2010. Dưới đây là bảng tổng hợp các trách nhiệm chính của hai bên:

Trách nhiệm

Người bán 

Người mua

a/ Nghĩa vụ thanh toán

Người bán có trách nhiệm giao hàng lên tàu tại cảng, cung cấp đầy đủ hóa đơn thương mại hoặc chứng từ điện tử tương đương, đồng thời cung cấp vận đơn đường biển để xác nhận giao hàng.

Người mua phải thanh toán toàn bộ chi phí hàng hóa cho người bán đúng như cam kết ghi trong hợp đồng đã ký giữa hai bên.

b/ Giấy phép và các thủ tục

Người bán phải chủ động thực hiện các thủ tục xuất khẩu và cung cấp giấy phép xuất khẩu để lô hàng đủ điều kiện xuất đi.

Người mua cần chuẩn bị giấy phép xuất khẩu và hoàn tất thủ tục hải quan theo quy định pháp luật hiện hành, nhằm đảm bảo lô hàng được phép nhập khẩu vào quốc gia và vùng lãnh thổ của mình.

c/ Hợp đồng vận chuyển và bảo hiểm

Người bán chịu chi phí và rủi ro trong hợp đồng vận chuyển lô hàng từ kho nội địa đến cảng. Chi phí và rủi ro này sẽ được chuyển giao cho người mua sau khi hàng được xếp lên tàu.

Người mua có trách nhiệm thanh toán chi phí vận chuyển từ cảng đi chỉ định đến cảng đích, có thể là kho nội địa hoặc cảng dỡ hàng, tùy thuộc vào thỏa thuận giữa hai bên. Người mua không bắt buộc phải mua hợp đồng bảo hiểm nếu không muốn.

d/ Giao hàng

Hàng hóa sẽ được người bán vận chuyển từ cảng xuất chỉ định và người bán chịu trách nhiệm chi trả chi phí để lô hàng được đưa lên tàu.

Người mua sẽ nhận hàng thuộc quyền sở hữu của mình ngay sau khi lô hàng đã được xếp lên tại cảng đến.

e/ Chuyển giao rủi ro

Sau khi hàng được đưa lên boong tàu, toàn bộ chi phí sẽ được chuyển giao từ người bán sang người mua.

Người mua sẽ nhận những rủi ro chuyển giao từ người bán ngay khi hàng được đưa qua lan can tàu, bao gồm cả việc mất mát trong quá trình vận chuyển.

f/ Cước phí

Người bán sẽ chi trả toàn bộ chi phí cho đến khi hàng được xếp lên boong tàu, bao gồm phí khai hải quan, thuế, v.v.

Người mua sẽ phải trả cước vận chuyển lô hàng kể từ lúc hàng được đặt lên boong.

g/ Thông tin người mua

Người bán có trách nhiệm thông báo khi hàng đã được chuyển giao qua lan can tàu.

Người mua cần thông báo khi hàng đã được chất lên tàu và cung cấp thông tin về tên tàu cùng cảng chỉ định.

h/ Bằng chứng giao hàng

Người bán phải cung cấp cho người mua chứng từ vận tải giao hàng từ kho ra cảng để làm bằng chứng về việc giao hàng.

Người mua cũng cần cung cấp bằng chứng vận chuyển hàng hóa cho người bán, phổ biến nhất là vận đơn.

i/ Kiểm tra - Đóng gói - Ký hiệu hàng hóa

Người bán cần chi trả toàn bộ chi phí cho việc kiểm tra và quản lý chất lượng lô hàng, đồng thời thông báo cho người mua nếu hàng được đóng gói đặc biệt.

Người mua phải chịu mọi chi phí phát sinh nếu lô hàng bị kiểm tra hải quan tại nước xuất khẩu.

j/ Nghĩa vụ, trách nhiệm khác

Người bán phải hỗ trợ cung cấp thông tin và chứng từ cần thiết để đảm bảo việc vận chuyển và giao hàng đến điểm đích.

Người mua phải trả tất cả chi phí phát sinh để có được các chứng từ liên quan.

PHÂN BIỆT GIỮA FOB VÀ CIF

FOB (Free On Board) và CIF (Cost, Insurance and Freight) là hai điều khoản thương mại Quốc tế phổ biến trong Incoterms, được sử dụng rộng rãi trong hoạt động xuất nhập khẩu.

Điểm giống nhau giữa FOB và CIF

  • FOB và CIF là hai điều khoản Incoterms phổ biến nhất hiện nay.
  • Điểm chuyển giao rủi ro đều diễn ra tại cảng xếp hàng.
  • Người bán chịu trách nhiệm làm thủ tục hải quan, trong khi người mua thực hiện thủ tục nhập khẩu.

FOB và CIF có nhiều điểm giống và khác nhau

FOB và CIF có nhiều điểm giống và khác nhau

Điểm khác nhau giữa FOB và CIF

FOB (Free On Board)

CIF (Cost, Insurance and Freight)

- FOB khai báo cùng tên cảng xếp hàng;

- Quy định hàng hóa được giao lên tàu;

- Người bán không cần đặt tàu; trách nhiệm đặt tàu thuộc về người mua;

- Điểm chuyển giao rủi ro và chi phí xảy ra tại cảng xếp.

- CIF khai báo cùng tên cảng đích;

- Quy định tiền hàng, bảo hiểm và cước phí;

- Người bán chịu trách nhiệm tìm đơn vị vận chuyển;

- Điểm chuyển giao rủi ro là tại cảng xếp;

- Điểm chuyển giao chi phí diễn ra tại cảng dỡ.

 

Như vậy, hy vọng qua bài viết trên doanh nghiệp sẽ hiểu FOB là gì và trách nhiệm của các bên khi lựa chọn điều khoản FOB. Nếu bạn có thắc mắc bất kỳ vấn đề nào, hãy liên hệ ngay với 247Express qua hotline 1900 6980 hoặc truy cập website tại https://247express.vn/ để được tư vấn và hỗ trợ nhé!

Tin tức xem nhiều

    Liên hệ

    Liên hệ

    Vui lòng để lại thông tin để nhân viên 247Express có thể liên hệ tới bạn sớm nhất