Khác với những giai đoạn trước, Logistics 5.0 không chỉ tập trung vào tự động hóa hay số hóa mà còn nhấn mạnh đến yếu tố lấy con người làm trung tâm, vận hành linh hoạt và hướng đến phát triển bền vững. Vậy doanh nghiệp của bạn đang ở đâu trên hành trình tiến tới Logistics 5.0? Hãy cùng 247Express khám phá tổng quan về Logistics 5.0 trong bài viết sau đây.

Doanh nghiệp của bạn đang ở đâu trên hành trình tiến tới Logistics 5.0?

GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ LOGISTICS 5.0

Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu ngày càng phức tạp và khó lường, Logistics 5.0 đã xuất hiện như một bước tiến chiến lược sau thời kỳ Logistics 4.0. Không chỉ dừng lại ở số hóa và tự động hóa, Logistics 5.0 là sự kết hợp hài hòa giữa con người và công nghệ, hướng tới một chuỗi cung ứng linh hoạt, bền vững và đặt người sử dụng làm trung tâm.

Sự dịch chuyển này không chỉ là xu hướng công nghệ mà là nhu cầu thực tiễn cấp thiết giúp doanh nghiệp thích nghi tốt hơn với biến động thị trường và các yếu tố rủi ro bất định.

Logistics 5.0 là sự kết hợp hài hòa giữa con người và công nghệ

BA TRỤ CỘT NỀN TẢNG CỦA LOGISTICS 5.0

Để hiểu rõ Logistics 5.0, hãy cùng 247Express đi sâu vào ba trụ cột cốt lõi đang định hình tương lai ngành logistics toàn cầu:

Human-centric – Người là trung tâm, công nghệ hỗ trợ

Khác với mô hình 4.0 vốn ưu tiên máy móc và tự động hóa, Logistics 5.0 tái định vị vai trò của con người. Công nghệ trở thành công cụ hỗ trợ ra quyết định thay vì thay thế con người hoàn toàn. Nhân sự trong chuỗi cung ứng được trao quyền nhiều hơn với hệ thống trực quan, dễ vận hành và có khả năng cá nhân hóa trải nghiệm.

Resilience – Chuỗi cung ứng linh hoạt, ứng phó tốt với gián đoạn

Tác động của đại dịch COVID-19 và xung đột địa chính trị đã cho thấy tầm quan trọng của một chuỗi cung ứng linh hoạt. Logistics 5.0 ưu tiên khả năng thích nghi và phản ứng nhanh với các sự cố như thiếu nguyên liệu, đứt gãy vận chuyển hoặc nhu cầu thị trường biến động đột ngột. Điều này đòi hỏi hệ thống phải có khả năng dự báo và hành động gần như theo thời gian thực.

Resilience – Chuỗi cung ứng linh hoạt, ứng phó tốt với gián đoạn

Sustainability – Vận hành xanh, giảm tác động môi trường

Vấn đề môi trường là trọng tâm của Logistics 5.0. Các giải pháp như giảm phát thải carbon, tối ưu quãng đường di chuyển, sử dụng phương tiện sạch hay bao bì tái chế đang dần trở thành tiêu chuẩn. Doanh nghiệp áp dụng mô hình này không chỉ nâng cao hình ảnh thương hiệu mà còn đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe từ thị trường và nhà đầu tư.

DOANH NGHIỆP ĐANG Ở ĐÂU TRÊN HÀNH TRÌNH LOGISTICS 5.0?

Không phải doanh nghiệp nào cũng đang ở cùng một vị trí trên hành trình chuyển đổi. Dưới đây là những biểu hiện rõ ràng cho thấy mức độ sẵn sàng khác nhau giữa các đơn vị:

Phân hóa rõ giữa doanh nghiệp đã đầu tư công nghệ và doanh nghiệp còn vận hành thủ công

Một số doanh nghiệp tiên phong đã đầu tư vào hạ tầng công nghệ hiện đại như hệ thống quản lý kho tự động (WMS), giám sát vận chuyển real-time hoặc AI phân tích dữ liệu dự báo nhu cầu. Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp vẫn phụ thuộc vào file Excel, ghi chép tay hoặc vận hành rời rạc dẫn đến sai sót, chậm trễ và kém hiệu quả.

Các biểu hiện cho thấy doanh nghiệp đang chưa bắt kịp xu thế

Nếu cảm thấy chuỗi cung ứng của mình trì trệ, kém hiệu quả. Đó có thể là những dấu hiệu rõ ràng cho thấy doanh nghiệp đang chưa bắt kịp xu thế trong các vấn đề vận hành, gây cản trở tăng trưởng và lợi thế cạnh tranh. Dưới đây là những biểu hiện phổ biến nhất:

• Thiếu kết nối hệ thống giữa các bộ phận (Logistics, Bán hàng, Kho vận) dẫn đến thông tin rời rạc.
• Thiếu dữ liệu thời gian thực, khó đưa ra quyết định nhanh chóng và chính xác.
• Khó khăn trong việc thích ứng với các biến động thị trường (ví dụ: tình trạng thiếu hụt hàng hóa, tồn kho cao do dự báo sai).
• Chưa có chiến lược rõ ràng cho việc giảm thiểu tác động môi trường trong hoạt động logistics.

Một số ngành đang chuyển mình mạnh

Những lĩnh vực như logistics 3PL (dịch vụ logistics bên thứ ba) và sản xuất thực phẩm đang chuyển mình mạnh mẽ sang Logistics 5.0. Các áp lực từ thị trường về giao hàng nhanh, chính xác và minh bạch đang buộc doanh nghiệp phải ứng dụng công nghệ cao để duy trì lợi thế cạnh tranh. 

Cụ thể, các công ty 3PL cần tối ưu hóa từng khâu để đáp ứng kỳ vọng khách hàng về tốc độ và khả năng theo dõi. Trong khi đó, ngành thực phẩm phải đảm bảo chất lượng, an toàn vệ sinh và truy xuất nguồn gốc sản phẩm một cách chặt chẽ nhất.

Một số ngành đang chuyển mình mạnh để đáp ứng thị trường

CÔNG NGHỆ CHỦ LỰC TRONG LOGISTICS 5.0

Cùng 247Express khám phá 5 công nghệ đang chiếm phần chủ lực trong Logistics 5.0:

IoT & Big Data – Kết nối vạn vật, quyết định dựa trên dữ liệu

Cảm biến IoT được gắn vào xe tải, kho bãi, container hoặc thậm chí trên từng kiện hàng giúp doanh nghiệp giám sát vị trí, điều kiện bảo quản (nhiệt độ, độ ẩm), tốc độ di chuyển theo thời gian thực. Các dữ liệu này khi được tổng hợp qua Big Data sẽ cung cấp bức tranh toàn diện về hiệu suất vận hành, từ đó phát hiện sớm rủi ro và đưa ra quyết định tối ưu hơn.

AI & Machine Learning – Tự động hóa ra quyết định

AI và Machine Learning có thể xử lý hàng triệu điểm dữ liệu từ đơn hàng, tồn kho, vận chuyển để dự đoán nhu cầu, lên lịch giao hàng thông minh hoặc tối ưu hóa tồn kho. Hệ thống học từ chính dữ liệu doanh nghiệp để liên tục cải tiến hiệu suất mà không cần can thiệp thủ công. Doanh nghiệp sử dụng AI trong phân tích tồn kho hoặc phân loại đơn hàng sẽ giảm đáng kể thời gian xử lý và tỷ lệ lỗi do con người gây ra.

Robot & Cobots – Tăng tốc độ, giảm chi phí nhân công

Trong kho thông minh, robot tự động (AGV - Automated Guided Vehicles) và robot cộng tác (cobots) được dùng để di chuyển hàng hóa, kiểm đếm và đóng gói. Những công nghệ này không chỉ giảm phụ thuộc vào lao động thủ công mà còn giảm thiểu chấn thương lao động, tăng độ chính xác và xử lý nhanh trong giờ cao điểm.

Blockchain – Minh bạch hóa chuỗi cung ứng

Blockchain giúp tạo ra chuỗi dữ liệu bất biến, đảm bảo mọi bên trong chuỗi cung ứng (nhà sản xuất, nhà vận chuyển, nhà bán lẻ…) đều có cùng một nguồn thông tin minh bạch và chính xác. Việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm, quản lý hợp đồng thông minh và đối chiếu thông tin thanh toán trở nên đơn giản và bảo mật hơn.

Blockchain – Minh bạch hóa chuỗi cung ứng

Digital Twins – Mô phỏng trước, tối ưu sau

Digital Twins tạo ra bản sao số của hệ thống logistics thực tế, cho phép mô phỏng và kiểm tra hiệu suất các kịch bản trước khi triển khai ngoài thực tế. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể tối ưu hoá quy trình mà không gây gián đoạn, đặc biệt hữu ích trong thiết kế trung tâm phân phối mới, cải tổ mạng lưới giao vận hay lập kế hoạch dự phòng.

LỢI ÍCH LOGISTICS 5.0 MANG LẠI CHO DOANH NGHIỆP

Việc đầu tư vào Logistics 5.0 không chỉ là cuộc chơi công nghệ mà là chiến lược đầu tư sinh lời bền vững trên nhiều khía cạnh:

• Tăng hiệu quả vận hành: Các hệ thống thông minh giúp doanh nghiệp giảm lãng phí, hạn chế sai sót và rút ngắn thời gian xử lý đơn hàng. Việc ra quyết định dựa trên dữ liệu giúp các nhà quản lý tránh được những sai lầm tốn kém.
• Tối ưu chi phí logistics dài hạn: Mặc dù đầu tư ban đầu có thể cao nhưng về lâu dài doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể chi phí nhân sự, xử lý sự cố, quản lý tồn kho và vận hành.
• Tăng tính linh hoạt và khả năng phục hồi: Logistics 5.0 cho phép doanh nghiệp ứng phó nhanh chóng với gián đoạn nguồn cung, tìm tuyến thay thế tức thời hoặc dự báo các biến động có thể xảy ra trong tương lai gần.
• Gia tăng trải nghiệm khách hàng: Giao hàng nhanh, theo dõi đơn hàng thời gian thực, thông báo kịp thời tạo nên một trải nghiệm mua hàng mượt mà, giữ chân khách hàng và nâng cao thương hiệu.
• Thúc đẩy phát triển bền vững: Các giải pháp vận chuyển xanh, tối ưu quãng đường và công nghệ hỗ trợ phân tích vòng đời sản phẩm giúp doanh nghiệp hướng tới mô hình logistics thân thiện môi trường, phù hợp xu thế ESG toàn cầu.

Đầu tư vào Logistics 5.0 là chiến lược đầu tư sinh lời bền vững trên nhiều khía cạnh

LỘ TRÌNH CHUYỂN ĐỔI: DOANH NGHIỆP CẦN BẮT ĐẦU TỪ ĐÂU?

Để không bị tụt lại, doanh nghiệp cần xác định vị trí hiện tại trong hành trình số hóa của mình. Từ đó xây dựng lộ trình phù hợp, bắt đầu từ các bước thiết thực như:

Bước 1: Đánh giá năng lực hiện tại

• Doanh nghiệp cần thực hiện đánh giá tổng thể hệ thống logistics, xác định những điểm yếu như quy trình thủ công, thiếu dữ liệu kết nối, độ trễ vận hành...
• Xác định mục tiêu chuyển đổi: tối ưu chi phí, nâng cao trải nghiệm khách hàng, cải thiện minh bạch quản lý chuỗi cung ứng hay hướng tới bền vững.

Bước 2: Chọn công nghệ và đối tác phù hợp

• Không nên triển khai công nghệ tràn lan mà nên bắt đầu từ những bài toán cụ thể, có thể đo lường hiệu quả như tối ưu tồn kho, tự động hóa kho, theo dõi đơn hàng real-time.
• Tìm kiếm đối tác logistics có kinh nghiệm chuyển đổi số, hiểu rõ ngành nghề và có khả năng tích hợp công nghệ linh hoạt.

Bước 3: Đào tạo đội ngũ - Coi con người là trung tâm

• Dù công nghệ hiện đại đến đâu nhưng nếu không có nhân sự hiểu và vận hành hiệu quả thì sẽ lãng phí.
• Xây dựng văn hóa số trong tổ chức, đào tạo kỹ năng công nghệ cơ bản cho đội ngũ vận hành, điều phối, kho bãi...
• Triển khai thử nghiệm (pilot) ở quy mô nhỏ, ghi nhận hiệu quả và điều chỉnh phù hợp trước khi mở rộng.
• Quá trình chuyển đổi nên linh hoạt, kết hợp cả công nghệ lẫn quy trình, con người để đạt hiệu quả bền vững.

Xây dựng lộ trình phù hợp với doanh nghiệp là điều cần thiết

Logistics 5.0 không còn là câu chuyện của tương lai xa mà đang từng bước hiện diện trong mọi ngóc ngách chuỗi cung ứng hiện đại. Doanh nghiệp nào nhanh chóng chuyển mình sẽ có cơ hội bứt phá và dẫn đầu, đặc biệt trong môi trường cạnh tranh và nhiều biến động như hiện nay. 

247Express luôn sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc tối ưu chuỗi cung ứng và nâng cao hiệu quả vận hành. Với hệ thống dịch vụ linh hoạt và đội ngũ hỗ trợ tận tâm, chúng tôi cam kết mang đến các giải pháp logistics phù hợp với nhu cầu thực tiễn. Để được tư vấn chi tiết, vui lòng liên hệ hotline 1900 6980 hoặc điền thông tin vào biểu mẫu bên cạnh.